Sukulentlerde en verimli üretim mevsimi bahar aylarıdır. Özellikle sonbahar. Biraz serinlik ve biraz da kış güneşi ile kopup toprağa düşen yaprak köklenir hayat bulur. Yaz mevsiminde yapraktan ve çelikten yaptığım köklendirme denemelerim, havadaki dengesiz nem nedeniyle başarısızdı. Oysa tohum filizlendirme için ideal sıcaklık 25-30 dercelerde yaz ayları ideal. Köklendireceğiniz toprak yapısı önemli. Sukulentler için toprak yapısı konusuna başka bir başlıkta daha detaylı değineceğim. Ancak yaprak ve çelik köklendirmede de toprak yapısı önemli. Drenajı yüksek (su ve hava geçirgenliği yüksek), daha az nem tutan toprak köklendirme için ideal. Bunun için torfa bir miktar kum ve yanardağ tüfü katmak yeterli. Kum için dere kumu ve iri taneli kum önerilir ama şehir ortamında dere kurumu her zaman kolaylıkla ulaşabileceğimiz bir noktada olmuyor. İnşaat malzemeleri ve akvaryum malzemeleri satan dükkanlardan doğru kumu elde edilebiliriz. Asla deniz kumu kullanılmamalı. Köklendirmeyi hızlandırmak için bazı yardımcı ürünler, köklendirme hormonu, köklendirme tozu vs. gibi kullanılabilir. Belki az ışıklı coğrafyalardaki üretim seralarında ticari anlamda hızlılık için bu ürünler kullanılsa da evlerimizde bahçemizde, sukulentler doğal süreci içinde zaten hızla köklendiklerinden bu tür ürünlere gerek olmadığını düşünüyorum.
Toprak yapısına dikkat!
Sukulentlerde yapraktan ve çelikten en kolay köklenen türler echeveria, graptolar, pachyveria ve sedumları sayabiliriz. Bu türlerle şimdiye kadar sayısız köklendirme ve üretimi çok kolaylıkla yaptığımı söyleyebilirim.
"Köklenmiş minik echeveria yaprakları"
Alt fotoğrafda yer alan echeveria bir hibridtir. Bu tür melez echeveriaların satışı ülkemizde rastlanabilir olmadığından ve yurtdışından temin edildiğinden önceleri cesaretle kesip biçmek yerine, olduğu gibi korumayı tercih etmiştim. Geçen sene bitkiyi tamamen kaybetme korkusu ile üretimi aklımdan bile geçirmedim. Bu sene bitki daha da gelişti, gövde oldukça boylandı. Ayrıca çok uzun ve cılız sayılmayacak kalın bir sapla çiçeklendi. Sukulentteki vejetasyonun (gelişim) artışına bakılırsa üretim zamanı gelmiş! Fotoğraftada görüleceği üzere, üç ayrı parçadan oluşacak şekilde üretim yaptım. Gövdeden ve çiçek sapından keserek çelikle ve çiçek sapında yer alan yaprakları toprağa sererek.
Kesip biçme işleminden önce bitkinin neresinden ayırmak gerektiğini dikkate almak, bitkinin daha güvenli ve hızlı köklenmesine yardımcı olur. Bitkiyi incelersek bazı ipuçlarını hemen yakalarız. Mesela gövdede bir dirsek yeri veya cılızda olsa gövdeden fırlamış bir kök, budama için en ideal noktadır. Daha sonra bu noktalardan toprağa dikebilirsiniz. Gövde, toprağa en yakın yerden alkolle dezenfekte edilmiş temiz ve keskin bir makasla tek bir hamlede kesilir. Kesilen uç kabuk bağlayana kadar gölge bir yerde birkaç gün dinlendirilir.
Gövde toprağa yakın mesafeden kesildikten sonra geriye kalan ana gövdenin de filizlenmesi beklenir.
Bitki birkaç gün sonra saksıya dikilmeye hazır. Saksı doğrudan güneşe değil bol aydınlık bir konuma alınır. Diker dikmez sulama yapmak yerine toprak yüzeyini kurudukça sulama tercih edilmeli. Vejetasyon başladığında normal sulamaya geçilmeli.
Echeveria 'Paul Bunyan'
Üretimden örnekler. Üretim için kullandığım fide viyolleri yerden kazanmak için çok pratik.
